วิชาการขายตรง (Direct Sales)
นิยามของคำว่า ' การขายตรง'
ที่บัญญัติขึ้นโดย สมาพันธ์การขายโดยตรงแห่งโลก (World Federation of Direct Selling Associations หรือ WFDSA) และ สมาคมการขายโดยตรง (ไทย) มีอยู่ว่า ' การขายตรง' หมายถึง การทำตลาดสินค้าอุปโภคบริโภค ในลักษณะของ การนำเสนอขาย ต่อผู้บริโภคโดยตรง ณ ที่อยู่ อาศัยของผู้บริโภค หรือ ที่อยู่อาศัยของผู้อื่น ณ ที่ทำงานของผู้บริโภค หรือ ที่อื่นๆ โดยผู้ขายตรง ใช้การอธิบาย หรือ การสาธิตสินค้าเป็นกลยุทธ์หลัก ในการเสนอขาย
ระบบการตลาด/ การขายตรงหลายชั้น (Multi- Level Marketing หรือ MLM) เป็นการขายต่อๆกัน เป็นเครือข่ายหลายชั้น ผู้ขายเป็น นักขายอิสระ ไม่ใช่ลูกจ้างของบริษัท โดยนักขายสามารถสร้างรายได้จาก การทำงาน 2 วิธีรวมกัน คือ
1. ผลกำไรจาก การขายปลีก ซึ่งเป็นผลต่างระหว่างต้นทุนสินค้า ที่ซื้อมาจากบริษัท กับราคาขายปลีก ที่ได้ขาย สินค้าหรือบริการ ให้กับผู้บริโภค
2. คอมมิชชั่น หรือ ส่วนลดตามระดับยอดขายของสินค้า หรือ บริการที่มีการสั่งซื้อ (เพื่อบริโภคหรือ เพื่อขายให้กับ ผู้ขายคนอื่นต่อๆไป) จากผู้ขายที่ได้ชักชวนเข้ามา สมัครร่วมธุรกิจ ในทีมขาย หรือที่เรียกว่า ' สปอนเซอร์' ในระดับเป็นชั้นต่อๆไป
จะเห็นได้ว่า หลักการของระบบการตลาดหลายชั้นคือ การที่นักขายได้รับผลตอบแทน ทั้งจากที่ตนเองขายปลีก และผลตอบแทนจาก การขายซึ่งเกิดขึ้นเมื่อ นักขายในกลุ่มของตน ชวนมาร่วมกันขาย จนมียอดขายรวมเป็นก้อนใหญ่ จากปัจจัยดังกล่าว ทำให้เกิด โอกาสใน การสร้างรายได้อย่างต่อเนื่อง และไม่มีขีดจำกัด ซึ่งเกิดจากการ สปอนเซอร์ หรือ ชักชวนผู้อื่นมา เข้าร่วมธุรกิจอัน ทำให้ ระบบการตลาดหลายชั้น เป็น ระบบที่มีศักยภาพสูงสุด ในธุรกิจขายตรงปัจจุบัน
เนื่องจากธุรกิจขายตรงเป็นอาชีพใหม่ ที่กำลังติดอันดับท้อปฮิต สำหรับ ผู้ที่ต้องการมีรายได้เสริม หรือต้องการเป็น เจ้าของธุรกิจของตนเอง ดังนั้น ก่อนจะสมัครเป็น นักขายตรง รายใหม่ ขอให้พิจารณาไตร่ตรองถึงสิ่งต่อไปนี้เสียก่อน
การทำธุรกิจขายตรง ไม่ใช่ การลงทุนด้านการเงิน เพื่อให้ได้ผลตอบแทน ในระยะเวลาอันสั้น แต่เป็นการสร้างธุรกิจ ที่ต้องใช้ ความมานะอดทน ต้องมี การพบปะผู้คน เพื่อแนะนำสินค้า และ ให้บริการลูกค้า ต้องฝึกฝนตนเอง และ ถ่ายทอดแบบอย่างที่ดีให้กับ ผู้ที่ตนได้เชิญชวนมาร่วมทีม
บริษัทต้นสังกัดต้องมี ความน่าเชื่อถือ มีการลงทุนในระบบบริหารจัดการภายใน มีการจัดฝึกอบรมเพื่อพัฒนา นักขายทั้งในด้าน ความรู้เกี่ยวกับสินค้าและการดำเนินธุรกิจ จ่ายค่าตอบแทน ตามแผน การจ่ายผลตอบแทน อย่างถูกต้องตรงเวลา และมีความรับผิดชอบสูง ทั้งต่อ นักขายตรง ในสังกัดและผู้บริโภค
บริษัทธุรกิจขายตรง ที่มีอนาคตจะมี แผนการดำเนินธุรกิจ ที่ยุติธรรม และ สร้างความพึงพอใจ ต่อทั้ง นักขาย และ ผู้บริโภค โดยเฉพาะ โอกาส ในการสร้างรายได้ของนักขาย จะต้องเท่าเทียมกัน ไม่ว่านักขายนั้นจะสมัครทำธุรกิจก่อนหรือหลัง
ระบบธุรกิจที่มีการขายสินค้าบางอย่างอาจจะอ้างว่าเป็นธุรกิจขายตรงระบบการตลาดหลายชั้น หรือ เป็นระบบการตลาดแบบเครือข่าย พึงสังเกตว่า สินค้าในระบบการตลาดหลายชั้นที่แท้จริง ต้องมีลักษณะดังนี้
สินค้านั้นมีประโยชน์จริง ใช้แล้วหมดไปและต้องซื้อหามาใช้ใหม่
สินค้านั้นสามารถนำไปขายปลีกได้จริง และผู้ขายจะมีรายได้เป็นผลกำไรจาก การขายปลีก
สินค้านั้นได้ผ่านขั้นตอนการนำเข้าและชำระภาษีอากรอย่างถูกต้องตามกฎหมาย
สินค้าประเภทเครื่องสำอาง ผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร หรือสินค้าบำรุงสุขภาพต้องผ่าน การขึ้นทะเบียน และ อนุญาตให้จำหน่ายได้จาก สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา ( อย.) เรียบร้อยแล้ว
สินค้านั้นต้องมีฉลากบรรยายสรรพคุณ และวิธีใช้อย่างถูกต้องตามกฎเกณฑ์ของ สำนักงานคณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภค ( สคบ.)
สินค้าบางประเภทต้องมีใบอนุญาตโดยเฉพาะให้จัดจำหน่ายได้ เช่น สุรา ต้องมีใบอนุญาตจากกรมสรรพสามิต เป็นต้น
สินค้านั้นต้องมีการรับคืน หรือมีการรับประกันจาก บริษัทผู้จัดจำหน่าย โดยมีเอกสารจากบริษัทเผยแพร่อย่างชัดเจน
เนื่องจากรูปแบบของระบบปิระมิด หรือแชร์ลูกโซ่อาจมีความใกล้เคียงกับ ลักษณะบางประการของการขายตรง ะบบการตลาดหลายชั้น (MLM) จึงขอให้พิจารณาถึงความแตกต่างระหว่างระบบทั้งสองที่แสดงให้เห็นอย่างชัดเจน
การขายตรงระบบการตลาดหลายชั้น
เงินลงทุนและค่าธรรมเนียมในการเริ่มต้นธุรกิจต่ำ เพียงจ่ายเงินค่าสมัครเพื่อรับ คู่มือความรู้ เอกสารฝึกอบรม และผลิตภัณฑ์ตัวอย่างเท่านั้น หากต้องการลาออก บริษัทต้นสังกัดก็ยินดีคืนเงินค่าสมัคร และค่าผลิตภัณฑ์ ที่ได้ซื้อไปเต็มจำนวนด้วย
จำหน่ายผลิตภัณฑ์หลากชนิดที่มีคุณภาพสูง ยอดขายจะมาจากการจำหน่ายสินค้า ได้ซ้ำหลายครั้ง และความพึงพอใจของลูกค้า เป็นสำคัญ ดังนั้นบริษัทจ ะทุ่มเทเงิน ลงทุนเพื่อการวิจัย ค้นคว้าและพัฒนา คุณภาพของสินค้า
รับประกันคุณภาพและความพอใจในตัวสินค้า ลูกค้าสามารถเปลี่ยน หรือคืนสินค้าได้หากไม่พึงพอใจ ภายในระยะเวลาที่กำหนด
ตระหนักถึงการดำเนินธุรกิจในระยะยาวเป็นสำคัญ เพราะ บริษัทต้องมีความรับผิดชอบต่อนักขาย ซึ่งเป็น ผู้ดำเนินธุรกิจอ ย่างแท้จริง
การจ่ายผลประโยชน์ รายได้ และตำแหน่งขึ้นอยู่กับการทำงานของนักขาย นั่นหมายถึง รายได้จะมาจาก ยอดขาย ที่ขายสินค้าได้
การก่อตั้งธุรกิจขึ้นอยู่กับการขายสินค้าคุณภาพ ซึ่งคุ้มค่ากับเงินที่จ่ายไป และบริษัทจะให้ความสนใจ ในการขยายตลาด ให้กว้างออกไป
มีนักขายอิสระที่อาศัยการขายสินค้าเพื่อสร้างรายได้
มีกฎระเบียบที่เข้มงวดในการดำเนินธุรกิจ โดยเฉพาะมีข้อห้ามมิให้นักขายกักตุนสินค้า
นักขายจะเน้นในเรื่องการขายสินค้าและการให้บริการหลังการขายอย่างต่อเนื่อง
เป็นการขายสินค้าอีกรูปแบบหนึ่งนอกเหนือจากการขายตามห้างสรรพสินค้าหรือร้านค้าปลีก และเป็นธุรกิจ ที่ถูกต้องตาม กฎหมาย ซึ่งผู้บริโภค นักขาย และบริษัทขายตรงได้รับการคุ้มครองตามกฎหมาย
